وضوح تصویر، یعنی تنظیم عدسی دوربین؛ به منظور ارائه شفاف ترین تصویر ممکن از موضوع مورد نظر.
غیرممکن
است بتوان از جسمی که نقطه های مختلف آن دارای فواصل متفاوتی در عمق است
تصویری صددرصد واضح بدست آورد. معمولاً وقتی تنظیم فاصله برای نقطة خاصی
صورت می گیرد، تنها تصویر همان نقطه کاملاً واضح خواهد بود. تصاویر مربوط
به نقاط جلو و عقب نقطه اصلی واضح نیستند. هرچه فاصله نقاط مذکور از نقطه
اصلی بیشتر باشد ناواضحی آنها بیشتر خواهد بود. اما برای چشم انسان، تحت
شرایط خاصی تا حدودی ناواضحی تصاویر نقاط جلو و عقب قابل تشخیص نیست و آنها
را نیز واضح خواهد دید.
تصویر،
زمانی در کانون عدسی تشکیل می شود که جسم در بی نهایت باشد. در فواصل
نزدیک تر، تصویر رفته رفته از سطح کانونی یا به عبارتی از سطح ماده حساس
فیلم – در دوربین های ویدئویی از سطح ماده حساس فیلم – در دوربین های
ویدوئی از سطح لامپ تصویر دوربین – دور می شود. جهت انطباق مجدد تصویر بر
فیلم (یا لامپ دوربین) باید فاصله عدسی تا سطح فیلم – لامپ – را افزایش
دهیم این عمل در اصطلاح به «فوکوس» کردن یا فوکوس کشیدن متداول است.
تغییر
فاصلة عدسی؛ جهت کانونی یا وضوح کردن تصویر، حرکت مکانیکی کمابیش ساده ای
است که به روشهای گوناگون صورت می گیرد. در دسته ای از دوربین ها، این
کار به کمک حلقه، واضح سازی روی عدسی انجام می شود.
در
گروهی دیگر، عدسی برروی ریل و یا وسیله ای نظیر آن جلو و عقب می رود و در
گونه ای مشخص از دوربین های عکاسی، کانونی کردن تصویر یا ثابت ماندن عدسی
و تغییر مکان فیلم صورت می گرد. این شیوه در اکثر دوربین های تلوزیونی
نیز اعمال می شود منتها در این دوربینها به جای فیلم، لامپ تصویر جابجا می
شود. در عدسی فاصله کانونی ثابت، تنظیم وضوح تصویر مستلزم تغییر فاصله
عدسی و لامپ دوربین است، در حالیکه در عدسی زوم، تنظیم وضوح با جابجایی و
تنظیم عناصر داخل عدسی انجام می شود.
در
سالهای اخیر، پاره ای از شرکتهای تولید کنندة عدسی و دوربین ها موفق به
عرضه عدسیهای خودکانونی کننده شده اند. در این عدسیها می توان تصویر را به
صورت خودکار واضح کرد.
